Ajay N Joshi writes....

             ત્રણ વાનાં મુજને મળ્યાં,              હૈયું,મસ્તક ને હાથ..              બહું દીધું નાથ,              જા ચોથું નથી માંગવું..         અત્યારે માણસ નું જીવન બદલાયું છે.વિવિધ સુવિધાઓથી ભરપૂર જીવન આપણે જીવી રહ્યાં છીએ.આપણાં વડીલોએ જેની કલ્પના પણ કરી હતી નહીં એવી બધી જ વસ્તુઓ અત્યારે આપણી પાસે હાથવગી છે.વિવિધ વૈભવી વસ્તુઓથી આપણી જીંદગી આરામથી પસાર થઈ રહી છે.તેમ છતાં એક વસ્તુ એવી છે કે જે આપણાં વડીલો પાસે હતી પણ આપણી પાસે તેનો સદંતર અભાવ છે.અને એ છે "સંતોષ"..          સવાર પડે ને અત્યારે માણસ "ભેગું" કરવા ઉપડી જાય છે.જાણે કેટલા જન્મોનું ભેગું કરવાનું હશે એનો ખ્યાલ આવતો નથી.કહે છે ને કે ઈચ્છાઓ નો અંત નથી.આ કહેવત ને સાચી પાડવા જ જાણે આપણે મથી રહ્યાં હોઈએ તેવું લાગે ...

વિશાળે જગ વિસ્તારે નથી એક જ માનવી, પશુ છે,પંખી છે,સાથે ફૂલોની છે વનસ્પતિ..                   શ્રી ઉમાશંકર જોશીની આ પંક્તિઓ આપણને થોડામાં ઘણું કહી જાય છે.અને એટલે જ પ્રકૃતિ વિશે આજે લખતા મનમાં સૌથી પહેલા આ પંક્તિ જ આવી એટલે કીધું એનાથી જ શરૂઆત કરું.આ પંક્તિમાં કવી આપણને કટાક્ષ કરીને મીઠાં શબ્દોમાં કહી દે છે કે આ દુનિયામાં રહેવાનો હક એકલો માનવી નો જ નથી, કે એકલો માણસ જ અહી રહેતો નથી પણ બીજા ઘણાં જીવો પણ અહી વસવાટ કરે છે.માનવીની સાથે અહી પ્રાણીઓ છે,જાત જાતના પક્ષીઓ છે તેમજ સુંદર ફૂલો સાથેની અપાર વનસ્પતિઓ પણ છે.              પ્રકૃતિના જ પંચ મહાભૂતો માંથી બનેલ માનવીને પ્રકૃતિ આકર્ષે જ.એમાં નવાઈ નથી.વર્ષા ઋતુમાં મોરને કળા કરતો જોઈ આપણે રાજી થઈએ જ.મોટા શહેરનો નાનકડો બગીચો આપણ ને હજી એટલો જ વ્હાલો લાગે છે.આથમતા સુરજ ને જોવા હજી પણ સનસેટ પોઇન્ટ ભરચક થઈ જાય છે.ક્યારેક જો ક્યાંક તારા મઢેલું આકાશ જોવા મળી જાય તો "ઓહ" શબ્દ મોં માંથી નીકળ્યા વગર રહેતો નથી.આ...

   અત્યારની ૧૯ વર્ષની કોઈ મુગ્ધ કન્યાને તમે મળ્યાં છો?તેને મળતાં ખ્યાલ આવશે કે એ કેટરીના,કરીના કે આલિયા ની જ દીવાની હશે.રણવીર,વરુણ કે ટાઇગર માં પોતાના ભાવી ભરથારનાં સપના જોતી હશે.સાસરે જવા કરતાં મુંબઇ જવાના સપના વધું આવતાં હશે.ફિલ્મી લાઈફને સાચી માનીને પોતાની લાઈફને કોષતી હશે.તેનાં હાથ કામ કરતાં મોબાઇલમાં વધું ચાલતા હશે.વાત વાતમાં મમ્મી પપ્પાને જુનવાણી કહીને પોતે મોડર્ન હોવાનો ગર્વ લેતી હશે.દાદા દાદી ને તો ગણતી જ નહીઁ હોય..       આ થઈ અત્યારની સરેરાશ કન્યાઓની વાત.આમાં અપવાદ હોય જ શકે હો.માટે દરેકે માથે ઓઢવાની કોઈ જરૂર નથી.        પણ મારે અહી ૧૯ વર્ષ ની એક એવી કન્યાની વાત કરવી છે જેનું મન માત્ર શ્રી કૃષ્ણનું નામ જપે છે.જેનાં રોમે રોમ શ્રી કૃષ્ણ ની ભક્તિમાં જ લિન છે.જેનાં સપનામાં શ્રી કૃષ્ણ સિવાય કોઈને સ્થાન નથી. જેનું સંપુર્ણ જીવન બસ કૃષ્ણ ભક્તિ માટે ન્યોછાવર છે.એવી એક કન્યા એટલે રાધા સ્વરુપ શ્રી જયા કિશોરીજી.         જી હાં,રાજસ્થાનમાં બ્રાહ્મણ કુટુંબમાં જન્મેલ અને નાનપણ થી દાદા દાદી...

બાળકોનું સાચું ઘડતર વર્ગખંડોમાં નહીં પણ તેનાં પોતાનાં ઘરે થાય છે..           આ વિષય પર લખવાનો વિચાર મને ગઇકાલે મારા જ ઘરે આવ્યો.ગઇકાલે હું જ મારી પાંચ વર્ષની દીકરી તનીશાને ખોટું બોલવાનું શીખવતો હતો.આખી વાત અહી નહીં કરું,માફ કરશો.પરંતુ એ વાત માંથી મને આ લખવાનો વિષય મળ્યો.           મારા મતે બાળકોને શિક્ષણ પહેલાં સારા સંસ્કારો આપવાની પ્રથમ જરૂરિયાત છે.સંસ્કારી બાળક શિક્ષણને ઝડપથી ગ્રહણ કરી શકે છે.અને આ સંસ્કારો આપવાનું કામ કોઈ શાળા,કૉલેજ કે યુનિવર્સિટી માં અલગ રીતે નથી થતું.ત્યાં તો શિક્ષણ ની સાથે વણીને સંસ્કારોનું મૂલ્ય શીખવવામાં આવે છે.માટે જો બાળકોને સંસ્કારી બનાવવા હોય તો માતા પિતાએ ઘરમાં જ બાળક માં સારા સંસ્કારોનું સિંચન કરવું પડે.અને એની માટે અલગ થી સમય કાઢવાની કે અલગ થી સંસ્કારોનું શિક્ષણ આપવું જરુરી નથી,પણ ઘરમાં જ એવું વાતાવરણ,એવું વર્તન થવું જોઈએ કે બાળકોમાં એ જોઈને આપોઆપ સંસ્કારોનું ઘડતર થતું રહે.            બાળકો સામે આપણે ખોટું બોલીએ...

સૌ પ્રથમ તો અમરનાથ યાત્રામાં આતંકવાદી હુમલામાં માર્યા ગયેલાં યાત્રાળુઓ ને શ્રધ્ધાજંલિ..પ્રભુ તેમનાં આત્માને શાંતિ આપે.           પણ આ બધું ક્યાં સુધી?ક્યાં સુધી આપણે શ્રધ્ધાજંલિ આપીને છટકી જશું?ક્યાં સુધી આપણે ફક્ત હૈયાવરાળ ઠાલવીને છટકતાં રહેશું?ક્યાં સુધી આમ ફેસબૂક કે ટ્વીટર પર ટ્વીટ કરીને મન મનાવતા રહેશું?ક્યાં સુધી ટી.વી.સામે બેસીને પ્રતિક્રિયા આપતાં રહેશું?      થોડાં દિવસ નહીં થાય ત્યાં વળી પાછા સમાચાર આવશે કોઇક જવાન શહીદ થયો,કોઇક આતંકવાદ માં માર્યા ગયાં.દર વખતે આવો આતંકવાદનો નગ્ન નાચ ભજવાતો રહેશે.પરિણામ શું?        ગઇકાલે સમાચારમાં જાણવા મળ્યું કે એ બસ યાત્રાનાં રજીસ્ટ્રેશન વગરની હતી.સમજ્યા કે ભુલ બસ વાળા ની હતી.તો શું ભૂલની સજા આવડી મોટી ગણીને જ ચાલવાનું?એ સમજાતું નથી કે તો પછી આટલી સુરક્ષા,આટલી તકેદારી વચ્ચે આ બસ કઈ રીતે છેક અમરનાથ સુધી જઈ આવી?જો આમ સામાન્ય માણસો છેક રજીસ્ટ્રેશન વિના અમરનાથ સુધી પહોચી શકતા હોય તો એ આતંકવાદીઓ હુમલા કરી જ શકે ને?      ...

સિઆચેન .. રોજિંદી દુનિયા થી અલિપ્ત એવી આ દુનિયા કે જે સરેરાશ 6000 મીટર(20000 ફિટ) ઉંચા હિમપહાડોથી ઘેરાયેલી છે.જયાં થર્મોમિટર નો પારો હંમેશા માઇનસ 20 થી 55 ડિગ્રીની વચ્ચે રહે છે.એ દુનિયા કે જયાં ભારતીય લશ્કરનાં શેરદિલ જવાનો જાન ના જોખમે દિવસ રાત સરહદનું રખોપુ કરે છે.          ભારતમાં પણ એવાં ઘણાંય લોકો હશે કે એમને ફક્ત સિઆચેન નું નામ જ સાંભળ્યું હશે,એ ક્યાં છે ત્યાં કેવી પરિસ્થિતિમાં આપણાં જવાનો દેશની રક્ષા કરતા ઉભા છે તેનો જરાપણ ખ્યાલ નહીં હોય.અને તેથી જ સફારી મેગેઝીનનાં સંપાદક શ્રી હર્ષલ પુશકર્ણા સર પોતે સિઆચેન જઈ આવ્યાં અને ત્યાંની સંપુર્ણ માહીતી સાથેનું પુસ્તક પ્રકાશિત કર્યુ. જેનું નામ છે "આ છે સિઆચેન".           આ પુસ્તકમાં સિઆચેનની તો સંપુર્ણ માહીતી છે પરંતુ આ પુસ્તક વાંચવાથી આપણ ને ખ્યાલ આવે છે કે ખરેખર આપણાં જાંબાઝ જવાનો કેવી વિષમ પરિસ્થિતિઓ માં રહીને આપણી રક્ષા કરે છે.કેવા વિષમ હવામાન અને હાડ ગળી જાય એવી ઠંડીમાં દેશનું ધ્યાન રાખે છે.આવા જવાનોને ખરેખર સલામ..!      ...

            કહેવાય છે કે સ્ત્રીનાં જીવનની સૌથી અમુલ્ય ક્ષણ જો કોઈ હોય તો તે છે માતૃત્વ.બાળકનો જન્મ એ કોઇપણ સ્ત્રીનાં જીવનની સૌથી આનંદી ક્ષણ હોય છે.બાળકનાં જન્મ પછી પતિ-પત્ની નાં સંબંધો વિસ્તરે છે અને તેઓ માતા-પિતા બની જાય છે.તેમનાં જીવનમાં એક અદ્ભૂત વળાંક આવે છે.બાળક એ પતિ-પત્નીનાં સંબંધો વધુ ઘનિષ્ટ અને મજબૂત બનાવે છે.પિતા બાળક માટે કંઇક કરે તો માતા રાજી થાય ને માતા બાળકને રાજી કરે તો પિતા ને આનંદ આવે છે.માતા-પિતા નો આનંદ બાળક માં સમાઈ જાય છે.            આધુનિક સમયમાં દરેકના જીવનની ગાડી પુરપાટ વેગે દોડી રહી છે.પોતાના માટે પણ સમય ન કાઢી શકતા લોકો બાળક માટે બધુંજ કરી છૂટે છે.તેની દરેક જરૂરીયાત પુરી કરે છે,તેનો પડેલો દરેક બોલ ઝીલે છે.નવી-નવી વસ્તુઓ અને ઉપકરણોથી બાળકને સજ્જ કરે છે.પણ બાળકને ખરેખર જે આપવું જોઈએ અને બાળક ખરેખર જેનાં માટે ભૂખ્યો હોય તે જ આજે માતા-પિતા નથી આપી શકતાં.અને તે છે સમય..             આજે દરેક પાસે આપવા માટે...

બાહુબલી.. ! નામ સાંભળતાં જ કાન ચોંકી ગયા ને..!જો કે બાહુબલી કે પ્રભાસની વાત અહિયાં મારે કરવી નથી.કારણકે એ બેય બાહુબલી નાં ભાગ તો નાના બાળકોએ પણ ગોખી માર્યા છે.એટલે એની ચર્ચા આપણે નથી કરવી.          મારે તો આજે વાત કરવી છે આપણાં સાચા બાહુબલી ની.ઓળખો છો એને તમે?આપણો સાચો બાહુબલી છે આપણાં દેશનો સૈનિક..          જી હાં, સૈનિક જ આપણો સાચો બાહુબલી છે.જે માહીસપતિ રૂપી આપણાં ભારત દેશનાં અખંડ અને અખૂટ સામ્રાજયનું અવિરતપણે નિઃસ્વાર્થ ધ્યાન રાખે છે.48 ડીગ્રી નો તાપ વરસતો હોય કે પછી માઇનસ 30 ડિગ્રિની ટાઢ હોય,આપણી જેમ કોઈ પણ બહાના કર્યા વગર એ દેશની સરહદોની રખેવાળી કરે છે.નથી એને કોઈ માહીસપતિ ની લાલસા કે નથી કોઈ નામ કરવાની કામના..!અને એટલે જ મારી માટે તો એ સૈનિક જ છે સાચો બાહુબલી.          હવે બીજી વાત કરવી છે સાચી દેશભક્તિની.શું આપણે સાચા દેશભક્ત છીએ?જો કે આ સવાલ પૂછતાં પહેલા એ વાત ની ચોખવટ કરવી પડે કે સાચી દેશભક્તિ એટલે શું?કોને કહેવાય સાચી દેશભક્તિ?    ...

શુભ સવાર.. જીવનની ઘટમાળ નિયમિત પણે ચાલ્યા કરે છે.દિવસ-રાત,સાંજ-સવાર,સુખ-દુખ જીવન સાથે અભિન્ન રીતે વણાઈ ગયા છે.આ દરેક માંથી જો સૌથી સુંદર,સૌથી રમણીય જો કોઈ હોય તો એ છે સવાર..              સવાર હંમેશા આહલાદક જ હોય છે.સવાર હંમેશા એક નવી આશા,નવી ચેતના,નવી સ્ફૂર્તિ સાથે આપણી સામે આવે છે.સવાર હંમેશા તાજગીસભર જ હોય છે.              સવારમાં આપણું મન પણ એટલુંજ પ્રસન્ન હોય છે.કોઈ પણ પ્રકારનાં નકારાત્મક વિચારોને સ્વીકારવા તૈયાર હોતું નથી.આ અસર સવાર ને લીધે હોય છે.સવાર મન પર બહુ હકારાત્મક અસર કરે છે.અને એટલે જ સવાર ને "સોનેરી" બહુમાન મળ્યું છે.             સવારની આટલી હકારાત્મક અસરને લીધે જ આપણે મહત્વનાં કાર્યોની શરૂઆત સવારે જ કરીએ છીએ.ઋષિમુનિઓ પણ એ સમયે જ યોગ,ધ્યાન કરે છે.શિક્ષણનો સાચો સમય પણ સવાર જ છે.બપોરે ક્યારેય યોગ્ય શિક્ષણ આપી કે લઈ શકાય નહીં.             આમ...

"એક લીલા પાનની અપેક્ષા હોય,પરંતુ આખી વસંત ઘરે આવે એ દિકરી." ઉપરોકત ઉક્તિની પ્રત્યક્ષ અનુભૂતિ તો જેનાં ઘરે કલનાદ કરતા ઝરણાં જેવી વહાલી દીકરી રમતી હોય તેને જ હોય.દીકરીને તો અનેક ઉપમા મળી છે જેમ કે તુલસીનો ક્યારો,પ્રેમનું પારણું, પારકી થાપણ વગેરે કેટલીય ઉપમા દીકરી શોભાવે છે.પણ મારે તો અહીં દીકરીને એક સરિતાની ઉપમા જ આપવી છે.દીકરી એટલે સરિતા.           ખળખળ વહેતી નદી જે જે પ્રદેશમાંથી પસાર થાય તેને જીવંત બનાવી દે છે એજ રીતે દિકરી પણ હસતી રમતી પિયરમાં હોય કે સાસરે,પોતાની હાજરી માત્રથી જ સર્વત્ર પ્રાણ પુરે છે.નદી જ્યારે પોતાના જન્મસ્થાન રૂપી પહાડોમાંથી નીકળતી હોય ત્યારે કેવી લાગે છે?જાણે પિતૃગૃહએ બાલિકા જેવી જ.!તેનામાં ઠરેલપણું તો જ્યારે સાસરે જાય ત્યારે જ આવે.તેમ નદી પણ સમુદ્રને મળવા જાય ત્યારે જ ગંભીરતા ધરે છે ને.            નદી વગર જીવન શકય નથી. નદીની ગેરહાજરીમાં તો રણનો જ વિસ્તાર થાય.એજ રીતે દીકરી વગરનો સંસાર પણ કલ્પી નથી શકાતો.દીકરી ની જયાં અવગણના થાય,ઉપેક્ષા થાય એ પરિવાર કે સમાજ ક્યારેય વ...

લીલીછમ લાગણીએ લથબથ ભીનું ભીનું જીવતર પરમકૃપાથી મળે છે જીવવા દીકરી નામે અવસર..